HONTERUS Jan Coronensis, Rudimentorum Cosmographicorum ... libri III. cum tabellis Geographicis elegantissimis.

Rudimentorum Cosmographicorum ... libri III. cum tabellis Geographicis elegantissimis. 

De variarum rerum nomenclaturis per classes, liber I. (Część 1 - 2 w 1 wol.) Tiguri (Zürich) 1549. Apud Froschouerum. (15:10 cm), s. [60], k. [2], 16 drzeworytów (w tym 13 map z tego 12 składanych), opr. pperg. współcz.
(Estr. T. 18). Jan Honter ( ur. 1498 w Braszowie, zm. 1549 tamże), saskosiedmiogrodzki humanista, kartograf i teolog, gorliwy krzewiciel protestantyzmu w Siedmiogrodzie. Studiował na Uniwersytecie w Wiedniu (1500-1525) od 1530 wykładał w Krakowie, był nauczycielem Izabeli Jagiellonki. W stolicy Rzeczypospolitej wydał swoją pierwszą książkę (o greckiej i łacińskiej gramatyce). W 1539 otworzył pierwszą siedmiogrodzką drukarnię. Był autorem pierwszej mapy Siedmiogrodu, wydanej w Bazylei w 1532, oraz wielu innych map Europy, które ukazały się w jego tu oferowanej kosmografii "Rudimentorum cosmographicorum". Pierwsze wydanie kosmografii ukazało się w Krakowie w 1530 roku, jednak nie ilustrowane. W naszym wydaniu praca dzieli się na część tekstową i atlasową, tą drugą rozpoczyna mapa świata w kształcie serca, następnie Hiszpania, Francja, Niemcy, Europa Wschodnia (Polska), Bałkany, Grecja, Włochy (w poziomie), Palestyna, Turcja, Azja pd., Afryka pn., Sycylia (nie rozkład.), inne drzeworyty przedstwiają: kulę w kształcie globusu, system orbit planetarnych z wizerunkiem Ziemi w centrum, oraz kulę ziemską z kontynentami. W dziele tym uwagę zwraca mapa Europy wsch. w tym Polski, "mapa ta, aczkolwiek opracowana na podstawie mapy Sarmacji europejskiej Ptolemeusza, wykazuje wyraźne ślady posługiwania się przez autora (Hontera) dziełami kartograficznymi Bernarda Wapowskiego, i to jego mapą Sarmacji europejskiej z 1526 r. oraz jego najważniejszą pracą, mianowicie mapą Pol­ski (w skali około 1:1 000 000) również wydaną w Krakowie w 1526 roku" (Puckalanka). Na uwagę zasługuje również Mapa Świata, na której możemy już dostrzec zarysy kształtów Nowego Świata (Ameryki Pn. i Pd.).  Ślady niew. zawilg., na karcie c5 nieczytelna pieczęć, na pierwszej karcie części drzeworytniczej wpis z epoki (wyblakły). Wszystkie mapy odbito obustronnie. Na składaniu mapy świata, a szczególnie Hiszpanii widać skrawek białego paska łączącego (wzmacniającego) obie połówki. Oprawa pperg. współcz., czerwony szyldzik, wyklejki współcz. - tu zapiska i pieczęć kolekcjonerska rumuńskiego dyplomaty, prawnika, bibliografa i bibliofila "Konst. Karadja". Stan niemal b. dobry.  Bardzo rzadkie. 
Lit. Urszula Puckalanka - Mapy Polski z XVI wieku w zbiorach Biblioteki Głównej UAM : Zeszyty Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Biblioteka 3/45, 115-168. 1963.