Chrystus Boleściwy. Vir Dolorum, XIX w. (?)

płaskorzeźba, kość słoniowa, wym.: 14,3 x 10,3 cm, oprawa drewno i kość, wym.: 30,5 x 26,5 cm.
Stan zachowania: pęknięcie w lewym górnym i prawym górnym narożniku.

Prezentowana płaskorzeźba to dzieło inspirowane znaną grafiką Albrechta Dürera, która rozpoczyna serię „Pasji miedziorytniczej” - cyklu składającego się z 15 niewielkich rozmiarów miedziorytów, wykonanych w latach 1507-1512. „Chrystus Boleściwy przy kolumnie” przedstawia stojącego przy kolumnie Chrystusa w koronie cierniowej, trzymającego w złożonych rękach rózgę i bicz, z lewej strony u dołu Chrystusa postacie Marii i św. Jana, w ujęciu do pasa. Widoczne na płaskorzeźbie dwie stojące postacie z prawej strony Chrystusa nie pojawiają się w wersji graficznej tej konkretnej odbitki, to święci Piotr i Jan z ostatniej grafiki omawianej serii: „Uzdrowienie chromego przez św. Piotra”. Autor płaskorzeźby połączył motywy pierwszej grafiki cyklu i ostatniej, tworząc dzieło przejmujące i bogate w treści. Seria „Pasji miedziorytniczej” była często kopiowana zarówno w wersji graficznej, jak i w innych mediach.

Wizerunek Chrystusa Boleściwego nie jest częścią narracji pasyjnej, nie przedstawia żadnego konkretnego wydarzenia Męki Pańskiej. Obrazuje zbiorowe cierpienie Chrystusa i ma stanowić inspirację do refleksji na temat męki i poświęcenia Chrystusa, które prowadzą do zbawienia. Wizerunek ten ma swój początek w sztuce bizantyjskiej XII w, przez Włochy w XV w. dostał się do sztuki zachodniej, gdzie został wzbogacony o różne motywy ikonograficzne.